Knowledge Hub 
Bezpłatna konsultacja 
Wiemy, że gonisz doskonałość w logistyce. Wiemy też, że nie jest łatwo – presja czasu, rosnące koszty i nieustanna potrzeba optymalizacji dają się we znaki każdemu, kto odpowiada za sprawne działanie łańcucha dostaw. Ale wiemy też, że technologie mogą Ci realnie pomóc. Jedną z tych technologii jest IoT – internet rzeczy. Skąd pewność, że jej potrzebujesz? Bo tylko 6% firm na świecie ma dziś pełną widoczność swojego łańcucha dostaw. To oznacza ogromną przestrzeń, by zbudować przewagę konkurencyjną – działać szybciej, taniej i bez błędów.
Czego nie wiemy? Na jakim etapie tej technologicznej drogi jest Twoja firma. Ale z tego artykułu dowiesz się, jak dopasować rozwiązania IoT do realnych potrzeb Twojej organizacji – bez zbędnych buzzwordów, za to z konkretami, które możesz wdrożyć od jutra.
IoT to szansa na przewagę konkurencyjną
Dlaczego firmy logistyczne coraz chętniej patrzą na rozwiązania z obszaru IoT? Po pierwsze, kwestia ceny. Malejące koszty sensorów oraz rozwój sieci 5G i platform chmurowych sprawiły, że masowe śledzenie floty, kontenerów i towarów w czasie rzeczywistym stało się osiągalne na niespotykaną dotąd skalę.
Po drugie, inwestycja w IoT wynika z prostej kalkulacji. Jej zastosowanie przekłada się na szybsze dostawy, mniej błędów i wyższą efektywność operacyjną, a dokładność danych o pochodzeniu surowców, stanie produktów, emisjach CO2 czy warunkach transportu pomaga firmom spełnić wymogi zrównoważonego rozwoju bez utraty rentowności. A nawet generuje oszczędności.
Poniżej pełny zakres możliwości zastosowań IoT w logistyce
Najlepiej to zobaczysz na przykładzie zastosowania takiego podejścia. Otóż jeden z dużych operatorów logistycznych obsługujący sieć e-commerce, wdrożył rozwiązanie IoT w swoich centrach dystrybucyjnych.
Każdy regał wyposażył w czujniki wagi, położenia i wilgotności. Na bieżąco informują go one o stanie zapasów, ewentualnym uszkodzeniu opakowania lub nieprawidłowym umieszczeniu towaru.
Gdy towar osiąga określony próg minimalny, system IoT automatycznie rozpoczyna zamówienie u dostawcy. Od razu przypisuje miejsce na nowy towar w magazynie i przygotowuje trasę dla autonomicznych wózków AGV. Kiedy pojawią się anomalie (np. nagły spadek wagi palety lub wzrost wilgotności mogący świadczyć o rozlaniu płynu), system natychmiast reaguje. Automatycznie blokuje daną lokalizację i powiadamia personel o konieczności interwencji.
Dzięki temu poziom braków magazynowych zmniejszył się o 80%. Rotacja towarów wzrosła o 23%. Czas realizacji zamówienia końcowego skrócił się nawet o 2 godziny. Ponadto dokładność danych inwentaryzacyjnych osiągnęła 99,7%. To praktycznie pozwoliło wyeliminować potrzebę okresowych remanentów. To tylko jeden z przykładów praktycznego zastosowania IoT.
IoT to system, który tworzy efekt skali
Globalne dane dotyczące IoT potwierdzają, że skala różnorodności rozwiązań z tego obszaru rośnie. W 2024 roku globalny rynek IoT w logistyce został przez Research and Markets wyceniony na 53,25 mld USD. Do 2030 roku ma osiągnąć wartość 119,68 mld USD. Natomiast dane IDC wskazują, że do 2028 roku rynek IoT przekroczy 1,29 biliona dolarów, napędzany postępem w dziedzinie sztucznej inteligencji, urządzeniach brzegowych i większej integracji IoT.
Oznacza to dla Ciebie, że liczba podłączonych urządzeń wzrośnie z setek milionów do miliardów w ciągu najbliższych kilku lat. Inteligentne śledzenie staje się czymś oczywistym dla firm transportujących towary o wysokiej wartości. Będzie niezbędnym elementem ich łańcuchów dostaw. Umożliwi lepsze planowanie i połączenie metodologii just-in-time i just-in case, a także zwiększenie wydajności. Warto się przyłączyć do peletonu.
Na podstawie Research and Markets, 2024 r.
Dlatego tak kluczowe jest, aby być obecnym na wczesnym etapie rozwoju tej dziedziny w sektorze TSL. Inwestycja daje przewagę, ale tylko wtedy, gdy jest zbudowana w odpowiednim czasie. To oznacza, że projekt, który rozpocząłby się w tym roku, w perspektywie najbliższych lat ma szansę skorzystać z efektu skali rozwoju całego obszaru IoT w logistyce. Ten dynamiczny rozwój IoT w TSL oznacza, że za kilka lat będziemy mieli bardzo zaawansowane systemy, bez których trudno będzie konkurować na wymagającym rynku dostaw. Bo nigdy nie wiesz, jaką przewagę konkurencyjną buduje właśnie konkurencja, aby zaoferować lepsze parametry obsługi lub zredukować koszty.
Kiedy IoT jest rozwiązaniem?
Zarządzanie łańcuchem dostaw to duże wyzwanie menedżerskie. Jedną z największych bolączek jest brak pełnej widoczności ładunków i pojazdów. Dzisiaj już dla nikogo nie jest obce śledzenie przesyłek, zwłaszcza cennych. Poprzez analizę łańcucha wartości można bardzo precyzyjnie wskazać źródła marnotrawstwa. Firma zajmująca się odbiorem i transportem odpadów przemysłowych wdrożyła system IoT w swoich pojazdach i kontenerach na odpady. Każdy kontener został wyposażony w czujniki poziomu zapełnienia i temperatury (dla wykrywania samozapłonu). Umieszczono w nich także akcelerometry, które powiadamiały o próbach nieautoryzowanego przemieszczenia lub uszkodzenia. Pojazdy wyposażono dodatkowo w czujniki identyfikujące wagę załadunku i rejestrujące czas opróżniania pojemników.
Wcześniej firma działała według stałych harmonogramów. Często prowadziło to do tego, że opróżniano nie do końca wypełnione kontenery albo spóźniano odbiory. Po wdrożeniu IoT logistyka zaczęła działać dynamicznie. Trasy były codziennie optymalizowane na podstawie rzeczywistego stanu zapełnienia, a kierowcy otrzymywali powiadomienia o najpilniejszych zgłoszeniach w czasie rzeczywistym.
Dzięki temu firma ograniczyła liczbę niepotrzebnych kursów o 32% i zredukowała zużycie paliwa o 21%. Mogła też obsłużyć o 18% więcej klientów, bez zwiększania floty. Co więcej, dane z sensorów pozwoliły klientom przemysłowym raportować ilości odpadów w ujęciu miesięcznym i kwartalnym, zgodnie z wymogami środowiskowymi. Zniknęła również konieczność ręcznego zbierania danych.
Które z tych wyzwań są dla Ciebie najistotniejsze? W zależności od potrzeb i miejsca na mapie cyfrowej transformacji możesz nakierować IoT na ludzi, przesyłki lub pojazdy.
W każdym przypadku dostęp do danych w czasie rzeczywistym zapewni Ci możliwość kontroli i optymalizacji. Reakcja na zmiany parametrów przewozu pozwoli natychmiast zareagować. Dzięki temu zredukujesz ryzyko uszkodzeń i minimalizujesz straty finansowe.
Czujniki mogą dostarczać Ci niezbędnych danych o parametrach przewozu. Informacje przekazywane przez pojazdy pomogą lepiej planować trasy i automatycznie powiadamiać o opóźnieniach. Zmapowanie wąskich gardeł w całym procesie pozwoli natomiast popełniać mniej błędów operacyjnych i poprawić punktualność dostaw. Jeśli do tego dodamy analizę danych, to powstaje bardzo efektywne narzędzie raportowania, tak potrzebne z perspektywy CEO, COO czy CFO.
Technologie IoT w transporcie i logistyce – jak działają i co zmieniają?
Wiesz już, że IoT to narzędzie do budowania skutecznej przewagi. Wszystko oczywiście zależy od celów biznesowych i potrzeb Twojej organizacji. IoT to także informacje o stanie paliwa czy pojazdu oraz stylu jazdy kierowcy. Odpowiednie zmapowanie realnych potrzeb sprawi, że wybierzesz właściwą strategię zastosowań IoT w logistyce.
Czy Twoim celem jest zmniejszenie liczby zaginionych przesyłek, możliwość dynamicznego reagowania na zakłócenia (np. rerouting), redukcja reklamacji i kosztów związanych z uszkodzeniami? A może potrzebujesz większego zaufania klientów dzięki przejrzystości swoich działań? Chcesz na podstawie zdjęć identyfikować uszkodzenia przesyłek, zanim trafią do odbiorcy?
Internet rzeczy może być odpowiedzią na te potrzeby. Nie można jednak zapomnieć, że IoT to przede wszystkim konkretne technologie, które usprawniają transport i logistykę. Dlatego przyjrzyjmy się, jak działają i czy mogą być odpowiedzią na potrzeby firmy logistycznej.
Czujniki i systemy śledzenia GPS
Wyobraź sobie małe urządzenia, które możesz umieścić w dowolnej chwili w swojej przesyłce lub w każdym pojeździe. Te urządzenia to czujniki i systemy śledzenia GPS.
Umożliwiają Ci one:
Dzięki nim możesz monitorować lokalizację przesyłek w czasie rzeczywistym, czyli dokładnie wiedzieć, gdzie w danej chwili znajduje się Twój towar. Ale to nie wszystko. Dane z czujników pozwalają również na optymalizację tras transportowych. System analizuje dane o natężeniu ruchu, warunkach pogodowych i innych czynnikach i na tej podstawie podpowiada najszybszą i najbardziej efektywną trasę.
Inteligentne magazyny i systemy zarządzania flotą
W tradycyjnym magazynie zarządzanie zapasami może być czasochłonne i narażone na błędy. Inteligentne magazyny wykorzystują czujniki do automatycznego śledzenia stanu zapasów, lokalizacji towarów i warunków przechowywania. Dzięki temu wiesz, ile masz towaru, gdzie on się znajduje i czy jest przechowywany w odpowiednich warunkach.
Jedna z firm produkcyjnych używała własnych specjalistycznych stojaków do zabezpieczania ładunków w transporcie. Klient, który otrzymywał towar, musiał zwrócić te stojaki, a firma pobierała za nie kaucję. W praktyce jednak często dochodziło do opóźnień w zwrocie lub nieopłacalnych pustych kursów.
Dzięki prostemu rozwiązaniu opartemu na geotagowaniu – niewielkim trackerom GPS zamontowanym na stojakach – firma zyskała podgląd ich lokalizacji w czasie rzeczywistym. Na tej podstawie mogła identyfikować, gdzie znajdują się wolne stojaki, i oferować ich odbiór przy okazji kolejnej dostawy w danym rejonie. Efekt? Ograniczenie pustych przejazdów, szybszy obrót sprzętu i lepsza obsługa klienta, który nie musiał już martwić się logistyką zwrotu.
Systemy zarządzania flotą pozwalają na śledzenie pojazdów i zarządzanie nimi w czasie rzeczywistym. IoT współpracuje z systemami WMS (Warehouse Management System) i TMS (Transport Management System), co pozwala Ci na automatyzację procesów logistycznych i lepsze wykorzystanie zasobów. Nie tylko masz wszystkie dane pod kontrolą, lecz także możesz raportować te informacje do CEO czy COO. Wiesz dokładnie, co się dzieje w Twoim łańcuchu dostaw.
IoT i analityka danych w czasie rzeczywistym
Dane zbierane przez czujniki IoT to prawdziwa kopalnia wiedzy. Analiza tych danych w czasie rzeczywistym pozwala na podejmowanie lepszych decyzji biznesowych. Na przykład, analiza danych o temperaturze w chłodniach pozwala przewidywać awarie. Umożliwia także kontrolowanie prawidłowych parametrów dla żywności. Na końcu agent AI pomoże Ci szukać wzorców w Twoich procesach. Wszystko to ułatwi zapobieganie stratom towarów.
Jak analiza danych w czasie rzeczywistym pozwala na podejmowanie lepszych decyzji biznesowych?
Monitoring pojazdów nie jest niczym nowym. Coraz częściej jednak firmy chcą sprawdzać stan przesyłek w czasie rzeczywistym. Chodzi im o takie parametry jak temperatura, naświetlenie czy wilgotność. Jest to ważne, by ograniczyć straty łatwo psujących się towarów, np. żywności, roślin ogrodniczych czy leków i wyrobów medycznych. Systemy IoT stale monitorują warunki otoczenia. Dzięki temu, gdy pojawią się jakiekolwiek problemy, firma może szybko zareagować.
Dodatkowo uczenie maszynowe (machine learning) i sztuczna inteligencja (AI) wspierają analizę dużych zbiorów danych. Pomagają one znaleźć wzorce, które są trudne do zauważenia przez człowieka.
IoT jako narzędzie do zabezpieczenia bezpieczeństwa transportu
Technologie IoT mogą na podstawie danych z czujników umożliwiać wczesne wykrywanie anomalii związanych z bezpieczeństwem dostaw. Inteligentne czujniki rozmieszczone w pojazdach i ładunkach gromadzą dane o lokalizacji, stanie i zachowaniu. Są to na przykład nietypowe trasy, nieautoryzowane otwarcia ładunku czy niecodzienne manewry. Algorytmy analizy zachowań identyfikują w tych danych nietypowe wzorce mogące wskazywać zagrożenie.
Takie systemy predykcyjne, wspierane przez sztuczną inteligencję, potrafią prognozować niebezpieczne sytuacje. Daje to operatorom możliwość podjęcia działań zapobiegawczych we właściwym czasie.
Ponadto integracja platform IoT z publicznymi systemami bezpieczeństwa (np. automatyczne powiadamianie policji lub służb antyterrorystycznych przy wykryciu poważnej anomalii) umożliwia skoordynowaną reakcję. Zwiększa to skuteczność działań prewencyjnych. Z perspektywy biznesowej takie rozwiązanie przynosi wymierne korzyści. Należą do nich: lepsza ochrona łańcucha dostaw, ograniczenie ryzyka kosztownych przestojów i strat, poprawa bezpieczeństwa pracowników i towarów. Dodatkowo wzmocniona zostaje reputacja firmy dzięki proaktywnemu podejściu do bezpieczeństwa. Zatem jeśli Twoja firma musi spełnić określone warunki bezpieczeństwa lub działa na obszarze o podniesionym poziomie ryzyka, to jest to rozwiązanie, które może być znaczącym wyróżnikiem na rynku.
Cyberbezpieczeństwo i IoT
Jeśli działasz na rynku IoT, wiesz dobrze, jak rozwiązania IoT tworzą przewagę konkurencyjną w cyberbezpieczeństwie. Wraz z rozwojem technologii rośnie również ryzyko cyberataków.
IoT to nie tylko inteligencja i automatyzacja — to również wysoki poziom bezpieczeństwa. Dzięki wykorzystaniu sprawdzonych protokołów szyfrowania SSL/TLS, dane przesyłane pomiędzy urządzeniami są skutecznie chronione przed podsłuchem, manipulacją czy przejęciem. Loginy, hasła i komendy sterujące są zabezpieczone na takim samym poziomie jak w systemach bankowych. Co więcej, IoT umożliwia zaawansowaną autoryzację urządzeń. Oznacza to, że do komunikacji w sieci dopuszczane są wyłącznie zweryfikowane, zaufane elementy infrastruktury. To sprawia, że sieć oparta na IoT może być nie tylko funkcjonalna, ale i maksymalnie bezpieczna.
Warto stosować też odpowiednie zabezpieczenia, takie jak szyfrowanie danych, autoryzacja dostępu i regularne aktualizacje oprogramowania. To pozwoli zabezpieczyć Twoje dane przed cyberatakami.
Przykłady zastosowania IoT w logistyce – case studies
Być może już wiesz, jakie potrzeby możesz zabezpieczyć dzięki IoT i jakie rozwiązania będą pasować do Twojej firmy. Poznaj kilka praktycznych wdrożeń, które mogą sprawdzić się w Twojej firmie.
Wdrożenia IoT do optymalizacji tras pojazdów
Firmy transportowe wykorzystują IoT do śledzenia pojazdów i wyeliminowania opóźnień. Na przykład UPS wykorzystuje technologię IoT do monitorowania swoich ciężarówek. Pozwala ona lepiej planować trasy, co przynosi oszczędność paliwa, przyspiesza dostawę i poprawia obsługę klienta dzięki dokładnym prognozom czasu przybycia.
IoT Visilion to z kolei rozwiązanie IoT stworzone przez firmę Sony Network Communications Europe, które umożliwia usprawnienia logistyki jak pokazaliśmy na grafice poniżej. Lepsze zarządzanie dostawami towarów, mniejsze koszty i lepsza kontrola czasu transportu.
Klienci zyskali także większą kontrolę nad stratami. Posłużyły do tego alerty o trasie, wyznaczaniu stref bezpieczeństwa (geofencing) i wykrywanie anomalii wstrząsowych.
Firma transportowa realizująca dostawy towarów o wysokiej wartości wdrożyła w swoich pojazdach system oparty na geofencingu. Każda trasa dostawy była przypisana do określonej strefy geograficznej – tzw. geofencji – którą system GPS rozpoznawał jako obszar bezpieczny. Jeśli pojazd zszedł z wyznaczonego korytarza transportowego lub zatrzymał się w miejscu, które nie było przewidziane w harmonogramie, system natychmiast wysyłał alert do centrum monitoringu.
W jednym z przypadków takie rozwiązanie pozwoliło błyskawicznie wykryć próbę kradzieży. Pojazd przewożący elektronikę zjechał z trasy na nieautoryzowany postój. Dzięki powiadomieniu w czasie rzeczywistym skontaktowano się natychmiast z kierowcą. Na miejsce zdarzenia wysłano też patrol ochrony. Incydent zakończył się bez strat.
Oprócz bezpieczeństwa geofencing wspierał też automatyzację. Gdy ciężarówka wjeżdżała w strefę dostawy, system automatycznie wysyłał powiadomienie do klienta, że towar jest na miejscu. To pozwoliło skrócić czas oczekiwania i usprawnić rozładunek.
Telematyka IoT – optymalizacja kosztów napraw i konserwacji
Czujniki IoT ciągle monitorują stan pojazdu i pomagają zapobiegać awariom. Wykrywają problemy, zanim staną się kosztowne. Przykładem jest Volvo Trucks, które wykorzystuje telematykę IoT do przewidywania problemów mechanicznych. Ich system ostrzega przed awariami i umożliwia naprawy wcześniej, co pozwala zmniejszyć przestoje i wydłuża żywotność pojazdów.
Port OBD2 (On-Board Diagnostics) to standardowy interfejs znajdujący się w większości pojazdów. Umożliwia on dostęp do danych technicznych dotyczących:
Te dane, zbierane w czasie rzeczywistym, mogą być przesyłane do systemów zarządzania flotą i wykorzystywane do monitorowania stylu jazdy kierowcy. Umożliwiają także przewidywanie awarii (predictive maintenance), optymalizację zużycia paliwa oraz automatyczne raportowanie stanu technicznego pojazdu.
Narzędzie IoT do zarządzania flotą i stylem jazdy kierowców
Ciekawym przykładem jest projekt zrealizowany przez IT-solve dla firmy Ecologic. Zaawansowany system zarządzania flotą i program szkoleniowy SaaS Ecologic to nie tylko narzędzie do analizy stylu jazdy kierowców. To również kompleksowe rozwiązanie do zarządzania flotami pojazdów. Jest ono idealne dla dużych, globalnych firm, takich jak Unilever, Perła, PKO Leasing, Santander Consumer Bank, Provident i Philip Morris.
Monitorowanie przewozu i przechowywania żywności
Monitorowanie łańcucha chłodniczego jest jedną z najlepszych praktyk IoT w branży transportowej. Czujniki pomagają w śledzeniu temperatury, wilgotności i innych warunków w samochodach chłodniach i magazynach. W ten sposób sieć Walmart wykorzystuje IoT, aby zapewnić bezpieczeństwo podczas transportu łatwo psujących się produktów.
IoT dba też o jakość żywności w sklepach Walmart (How Walmart Leverages IoT to Keep Your Ice Cream Frozen). Pozwala utrzymać żywność w odpowiedniej temperaturze, na przykład lody w stanie zamrożonym. Aplikacja IoT nie tylko monitoruje temperaturę lodówek. Sprawdza także, jak działa sprzęt, i przypomina o koniecznych przeglądach, aby zmniejszyć koszty i przestoje spowodowane awarią sprzętu.
Podsumowanie – jakie korzyści daje IoT w firmie logistycznej?
IoT to konkretna przewaga, dopasowana do potrzeb Twojej firmy. Dzięki niemu wiesz dokładnie, co dzieje się w łańcuchu dostaw – w czasie rzeczywistym. Możesz szybko reagować na problemy, optymalizować trasy, lepiej zarządzać zapasami i ograniczać straty. To oznacza niższe koszty, lepsze wykorzystanie zasobów i większą kontrolę.
Dla CTO to realna szansa, by dostarczać mierzalną wartość biznesową: automatyzację, jakość, kontrolę i precyzyjne raportowanie. IoT wspiera podejmowanie trafnych decyzji opartych na danych – bez zgadywania. Pozwala firmie działać szybciej, efektywniej i elastyczniej, a tym samym oferować lepsze usługi i wyprzedzać konkurencję.
To nie koszt – to inwestycja w technologię, która realnie zmienia sposób działania Twojej logistyki.
Dziękujemy, że poświęciłeś czas na przeczytanie tego tekstu. W kolejnym wydaniu analizy IoT w logistyce skupiamy się na praktykach wdrożenia takiego rozwiązania. Zachęcamy do przeczytania.
A jeśli planujesz taki projekt, to skorzystaj z bezpłatnej konsultacji. Wystarczy kliknąć baner i skontaktować się z nami.
